Visgronden behouden door windmolenparken te verplaatsen

Enkele voor de tongvisserij belangrijke delen van de Noordzee moeten vrij blijven van windmolenparken. Die windmolens zouden dan noordelijker op het Nederlandse deel van de Noordzee moeten komen.

Dat voorstel is opgenomen in het Onderhandelaarsakkoord voor de Noordzee. Het plan voor het gebruik en beheer van de Noordzee is opgesteld door natuurorganisaties, visserij, energiesector en rijksoverheid. De verschillende ministers moeten het nog bekrachtigen.

De claims op de Noordzee worden steeds groter. Vissers willen er hun brood blijven verdienen, zeker wanneer na de Brexit de Engelse visgronden (deels) dichtgaan. De visserij is belangrijk voor de voedselvoorziening, maar tegelijkertijd wordt het bodemleven vernield door de boomkorvisserij. De natuurwaarde staat ook onder druk door de vele windmolenparken die worden gebouwd en er nog moeten komen. Die parken zijn weer een belemmering voor de visserij en de scheepvaart. En nu de gaskraan in Groningen dicht moet, wil de overheid dat er meer gas vanaf de Noordzee komt.

Al die botsende belangen zijn nu zoveel mogelijk met elkaar in harmonie gebracht. De claims concentreren zich vooral op het deel van de Noordzee ten westen van Zeeland en Holland. Daar zijn bijna alle windenergieparken gepland tussen de scheepvaartroutes in. Maar dit is ook een belangrijk gebied voor de tongvisserij. De partijen hebben nu afgesproken dat wordt geprobeerd drie toekomstige ver van de kust gelegen parken te schrappen. Het gaat om parken ter hoogte van Noordwijk, Den Helder en Texel.

Kabels
Die windmolens zouden dan op het noordelijke deel van de Noordzee moeten komen, dus ver voorbij Texel. Nadeel is dat dan lange kabels naar het land nodig zijn. Maar mogelijk kan waterstof als energiedrager worden benut. De te verwachten stroomvraag en daarmee de ontwikkeling van de windmolenparken is daarbij bepalend.

Boomkorvissers die met netten over de bodem slepen, krijgen wel minder ruimte op de Noordzee om zo de natuurwaarde te herstellen. Nu is vijf procent gesloten, dat wordt tien procent in 2021 en gaat naar 12,5 procent in 2025. Die laatste stap is alleen mogelijk wanneer er geld vrijkomt voor sanering van de kottervloot.

Behalve minder schepen, moet de visserij ook duurzamer worden. Ondersteuning van innovaties naar een meer selectieve en minder (bodem)verstorende vorm van visserij is essentieel. Pulsvisserij was een mooi alternatief voor boomkorvissers, maar dat mag niet meer van de Europese Unie. Er is nu afgesproken dat Nederland zich in Europees verband gaat inzetten voor herziening van dat besluit binnen vijf jaar. Tevens zet Nederland zich in voor alternatieven voor de aanlandplicht.

Helikopters
De innovaties en de sanering van de kottervloot vergen natuurlijk vele miljoenen. Dat zogeheten transitiefonds kan deels worden gevuld met opbrengsten van de gaswinning van nieuwe velden op de Noordzee. Die extra winning is nodig omdat de Groningse velden dichtgaan, net als de kolencentrales. Nederland wil dan liever meer gas winnen uit de Noordzeebodem dan nog meer te importeren.

Die nieuwe platforms moeten zoveel mogelijk op stroom werken zodat ze geen CO2 uitstoten. Dat kan door combinaties te maken van windmolenparken en gaswinning. De platforms worden bij voorkeur zonder helikopterplatform ontworpen, zodat personeel en materiaal per boot wordt aangevoerd. Helikopters worden alleen ingezet wanneer dat vanwege de afstand of weersomstandigheden niet anders kan.

Bruinvissen
Voor het seismisch onderzoek worden in de praktijk mogelijk onnodig hoge geluidsniveaus ingezet. Dat moet minimaal gaan worden. Tevens is afgesproken dat tussen 1 mei en 1 september geen onderzoek wordt gedaan. Bruinvissen zijn namelijk extra kwetsbaar voor verstoring tijdens dit voortplantingsseizoen. Ook de geluidsimpact van heien op zee voor windmolenparken, wordt nader onderzocht zodat er normen kunnen komen, net als België en Duitsland al hebben.

Handhaving op zee is cruciaal voor de veiligheid en het vertrouwen van partijen in de uitvoering van het akkoord. Onlangs bleek bij voorbeeld dat veel vissersschepen te hard varen. Er is dan ook extra geld nodig voor meer mankracht en materieel. Dat kunnen ook innovatieve technieken zijn. Zo wordt tevens de veiligheid en bereikbaarheid van de scheepvaart geborgd.

Luchthaven

Het Noordzeeoverleg wil de komende jaren blijven inspelen op nieuwe ontwikkelingen voor de Noordzee. Om die reden wordt de overleggroep na het uitbrengen van het akkoord niet opgedoekt. Zo kan de groep inspelen op nieuwe ontwikkelingen zoals een luchthaven in zee, energie-eilanden, extra zandwinning, de stroomvraag en in de visserijsector. (bron)