Wat doet een oorlogsverklaring van 15 ngo’s met een vissersgezin?

Hillegonda Dijkman (50) is echtgenote van garnalenvisser Waalke Smit (ZK 20) en moeder van drie kinderen. Haar gezin staat onder zware druk nadat vijftien natuur- en milieuorganisaties vorige week bekend maakten bij de rechter de visserijvergunning van garnalenvissers op de Waddenzee aan te vechten.

De vissersvrouw liet het er niet bij zitten. Ze ging telefonisch verhaal halen bij de ngo’s en deed daar verslag van op Twitter.

1. Vertel, wat doet een oorlogsverklaring van natuur- en milieuorganisaties met een vissersgezin?

Hillegonda Dijkman: Spanningen zijn al langer voelbaar. Vorig jaar signaleerde ik bij onze jongste zoon al aanhoudende somberheid. Hij wil visser worden, staat al van jongs af aan in de stuurhut en is er iedere vakantie bij. Onze oudste doet dit jaar VWO-examen en wil verder studeren, maar wil graag eerst nog een paar jaar met zijn vader het water op. Dochterlief, die ook graag meevaart, wil naar de zeevaartschool. Aan de keukentafel gaat het nu bijna nergens anders over dan over de dreiging van die natuur- en milieuorganisaties. De stemming is bedrukt. Het beeld dat bij vele organisaties heerst, dat de garnalenvisserij de Waddenzee kapot maakt, is er een waar nauwelijks tegenop te boksen is.

Alle garnalenvissers zitten met de handen in het haar. Soms heb ik het idee dat vissers zich te makkelijk laten imponeren door bestuurders en onderzoekers. De doorsnee visser vist en is niet getraind in het verkopen van verhalen, analyseren en beoordelen van wetenschappelijke publicaties en hoe politiek de hazen lopen. Mensen die eerlijk werk doen worden nu te makkelijk weggezet als milieucriminelen. Dat maakt mij verdrietig en boos.”

2. Vorige week deed je op Twitter verslag van je belcontacten met ngo-vertegenwoordigers; wat kreeg je zoal te horen?

,,Mijn bel-actie was uit boosheid. Dat de Waddenvereniging zich bemoeit met wat er op de Wadden speelt is tot daaraantoe, maar Sportvisserij Nederland en het Zuid-Hollands Landschap? Die organisaties heb ik als eerste gebeld.

Bij Sportvisserij Nederland werd uitgelegd dat de club niet tegen de garnalenvisserij is, maar wel vragen stelt bij bodemvisserij. Ook meldde de sportvissersclub onderdeel te zijn van een coalitie die wel vaker gezamenlijk optrekt, waarmee de spreker zichzelf een beetje klemzette.

Veel sprekers konden niet goed uitleggen waarom besloten is zich zo hard uit te spreken tegen de garnalenvisserij. Vaak werd verwezen naar onderzoeken waar stellingnames op gebaseerd zijn, terwijl veel onderzoek conclusies elkaar juist tegenspreken.

Erik de Waal, directeur van Natuur en Milieufederatie Groningen, zei samengevat: ‘Wij ondersteunen de Waddenvereniging en Natuurmonumenten in vertrouwen. Garnalenvisserij verbieden is nu de gemakkelijkste weg om iets te doen aan de kapotte Waddenzee. Gewoon omdat het kan. Windturbinekabels zijn lastiger te bestrijden.’

Dat naar elkaar wijzen zag ik ook bij It Fryske Gea en bij de Friese Natuur en Milieufederatie. Ook werd duidelijk dat niemand zich expert waant, maar wel een mening heeft over natuur en natuurherstel en wat zij noemen ‘de kwalijke rol van vissers’.

Wat vooral opviel was het gebrek aan basiskennis en het dedain richting de visserij. Ik krijg echt het idee dat medewerkers van natuur- en milieuorganisaties in een cocon leven.”

3.Wat moet er gebeuren?

,,Er moet veel gebeuren, vooral op het gebied van informatie en educatie. Er is in de samenleving veel schade aangericht door indoctrinatie. Iedereen heeft de mond vol van biologische landbouw en van duurzame kleinschalige low impact visserij, maar gaan we daarmee iedereen van voldoende voeding voorzien? Natuurlijk niet. Puur en onbewerkt en low impact zijn niet weggelegd voor iedereen, want onbetaalbaar en onvoldoende voorradig.

Het voedselsysteem is na de Tweede Wereldoorlog zo ingericht dat er voor iedereen genoeg en betaalbaar eten is. Gaan we dat nu tot de grond toe afbreken, om er vervolgens achter te komen dat wat was opgebouwd zo slecht niet was?

Wat is er in vredesnaam aan de hand in Nederland? Je ziet een brede beweging die voedselmakers in boeren- en vissersgemeenschappen keihard aanvalt. Ik snap dat niet.

Wat de garnalenvisserij betreft denk ik dat we zullen moeten knokken voor ons bestaansrecht. Als vissersgezinnen zullen we moeten werken aan ons zelfbewustzijn. We doen ertoe als vissers en kunnen met elkaar wel degelijk het verschil maken. Laten we beter voor onszelf opkomen. Niet reactief, maar proactief. Wat denken natuur- en milieuorganisaties wel niet, dat zij onze manier van leven en werken kunnen cancelen? Dat laat ik niet gebeuren. Dat laten wij niet gebeuren.”

Tekst: Michel Verschoor

Beeld: Hillegonda Dijkman en Visserijnieuws

Dit artikel verscheen afgelopen vrijdag in de papieren editie van Visserijnieuws

De gezamenlijke natuurorganisaties die het handhavingsverzoek indienen zijn: de Waddenvereniging –Natuurmonumenten -Vogelbescherming Nederland -Sportvisserij Nederland -Het Groninger Landschap -It Fryske Gea -Stichting WAD -Stichting De Noordzee -Zuid Hollands Landschap -Het Zeeuwse Landschap -Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland -Friese Milieu Federatie -Natuur en Milieufederatie Groningen -Landschap Noord-Holland -Greenpeace Nederland.