Tong in de Ierse Zee: kijken vissers en wetenschappers door dezelfde bril?

Door de opeenvolging van aanzienlijke TAC- en quotareducties sinds 2013 voor tong in de Ierse Zee en door de alsmaar verslechterende situatie, vrezen vissers het verlies van een belangrijke historische visgrond. Maar wordt de situatie in de Ierse Zee wel juist ingeschat?

ILVO verzamelde extra gegevens via een wetenschappelijke survey aan boord van een commercieel vaartuig (i.e. een bedrijfssurvey), en ontdekte dat de klassieke surveygegevens wel degelijk een goede weergave zijn van de realiteit.

Voor de bestandsraming worden jaarlijks gegevens afkomstig van de commerciële visserij gecombineerd met gegevens verzameld aan boord van onderzoek vaartuigen (= visserij-onafhankelijke gegevens).

Deze laatste gegevens worden altijd op dezelfde manier verzameld aan de hand van gestandaardiseerde methodes. Zo kunnen veranderingen in visbestanden opgespoord worden. Door te vissen met kleinere maaswijdtes kan ook een inschatting gemaakt worden van de jonge jaarklassen, en dus van de aangroei van de visbestanden.

De Belgische gegevens worden door ILVO verzameld en vormen samen met gegevens van andere lidstaten de basis voor de wetenschappelijke adviezen. De tong in de Ierse Zee wordt voornamelijk door de Belgische vloot bevist. De Belgische commerciële data zijn dan ook een belangrijke bron van gegevens voor de bestandsraming.

Nu er niet meer gevist mag worden op tong in de Ierse Zee leggen de gegevens verzameld op surveys het meeste gewicht in de schaal. Deze gegevens worden tijdens de Britse boomkorsurvey (UK-BTS) verzameld, met het onderzoeksschip Endeavour (Cefas). Maar zijn die gegevens wel voldoende? Deze kritische vraag vanuit de sector is terecht, en werd dan ook meegenomen bij de planning van de surveys.

In samenspraak met de sector heeft ILVO beslist om in 2016 een bedrijfssurvey uit te voeren die een breder gebied onderzoekt dan de UK-BTS. Daarnaast werd ook de betrouwbaarheid van de UK-BTS nagegaan door het uitvoeren van vergelijkende slepen.

Uit de eerste resultaten bleek dat de UK-BTS een goede voorstelling van de werkelijkheid geeft en dat een aanvullende survey geen meerwaarde zou opleveren voor het tongbeheer in de Ierse Zee. Er werden geen gebieden gevonden waar opvallend meer tong voorkomt dan gedacht én de vangstsamenstelling van beide surveys komen overeen.

Het probleem van afwijkende percepties tussen sector en wetenschap is hier echter nog steeds niet mee opgelost. Indien er werkelijk meer tong voorhanden is dan wetenschappelijk aangetoond, waar ligt dan de geografische oorsprong van deze dieren? Om een antwoord te bieden op deze vraag werden tijdens de bedrijfssurvey ook weefselstalen verzameld van tong.

Via een populatie-genetische analyse wil ILVO daarmee de kraamkamergebieden van tong bloot leggen. De stalen afkomstig uit de Ierse Zee en het Bristol Kanaal moeten nog verwerkt worden. Hopelijk zal de uitkomst van de studie kunnen aantonen waar de volwassen tong in de Ierse Zee vandaan komt. [ILVO Nieuwsgolf januari 2017]