De vraag die goed geïnformeerde journalisten niet zouden moeten stellen: Zijn de zeeën leeggevist?
3 min read
Ik weet het. We moeten als ‘visserij’ goed contact onderhouden met journalisten. Zij zijn immers het belangrijkste ‘doorgeefluik’ voor een goed geïnformeerd publiek. Maar af en toe zijn er journalisten die vragen stellen die bij vissers de wenkbrauwen doen fronzen. Dat is zacht uitgedrukt. Want wat moet je als visserman met de vraag: zijn de zeeën leeggevist?
Door Willem den Heijer.
Een journalist die goed op de hoogte is van de situatie zou zo’n vraag nooit stellen. Als hij afweet van de mondiale problematiek die elders speelt, is zo’n vraag aan een Nederlandse visserman niet alleen overbodig maar zelfs zeer ongepast. In 1995 berichtte een artikel in het AD over het feit dat als we zo doorgaan de Noordzee over vijfentwintig jaar leeggevist zou zijn. Ik heb het artikeltje goed gearchiveerd. En zo verschijnen er bijna elk jaar wel onheilstijdingen die nauwelijks of geen onderbouwing bevatten.
Parate kennis
Voor vissers is het bij een ontmoeting met een journalist van belang dat hij wel over enige parate kennis beschikt. Daarmee kan zo’n vraag direct van repliek gediend worden.
Wat ook kan, is om de spanning even bij de vragende journalist neerleggen. Wat denkt uzelf? Waarom vraagt u dat eigenlijk aan mij? Ik vis toch niet op alle zeeën en oceanen? Die vraag kan geen enkele Noordzeevisser zinnig beantwoorden. Dus formuleert u even uw vraag wat nauwkeuriger!
Voor het blok
Zo zet de visser de journalist even voor het blok. Dat is eigenlijk nog beter, want anders gaat het interview weer richting clichés. Alsof de lezer daarop zit te wachten. Vissers kunnen ook antwoorden met: ‘als ‘de zeeën’ leeggevist zouden zijn, raakt mij dat niet. Dat zijn doorgaans verwegvisserijen uitgeoefend door landen die alle regels overtreden en waar milieuorganisaties zich druk om zouden moeten maken! Dat gaat niet over onze zee.’
Jaarlijks onderzoek
Dus spit even verder als je zo’n journalist tegenover je hebt die vraagt of de zeeën zijn overbevist: Bedoelt u de Noordzee? Dan zit u verkeerd. De Noordzee is verhoudingsgewijs een van de meest productieve zeeën ter wereld en ook nog eens de meest gereguleerde zee ter wereld. Overbevissing is een begrip dat niet van toepassing is op de Noordzee. Dat bewijst jaarlijks onderzoek waarvan de openbare resultaten worden gebruikt voor geregeld naar boven of beneden bijgestelde vangstquota’s die vissers ten deel vallen.
Internationaal
Zo kun je heel nuchter antwoord geven op vragen die bedoeld zijn om je in het nauw te drijven. Daarom is parate kennis zo belangrijk. Zorg dus – als visser – dat je een beetje op de hoogte bent van internationale ontwikkelingen op het gebied van de visserij, maar dat je nog meer weet van het gebied waar je zelf actief bent. En dat zijn voor Nederlandse vissers de Noordzee, de Waddenzee, Het Kanaal, het IJsselmeer en overige binnenwateren.
Schommelingen
‘Is er nog toekomst voor jou als visserman?’ is ook zo’n vraag die op vissers afgevuurd worden. Antwoord: ‘Jazeker, de visbestanden in de Noordzee staan er goed voor ondanks de veranderingen in bijvoorbeeld zeewatertemperatuur.’ Maar die veranderingen zijn er al honderden jaren. De Noordzee toont een enorme dynamiek. Wat nu duidelijk zichtbaar is, is dat soorten noordwaarts trekken, zoals kabeljauw en schol. Schommelingen in vangsten zijn bovendien eerder regel dan uitzondering. En ja, daarop aansluitend: Er is toekomst, maar het wordt ons wel heel erg moeilijk gemaakt door al die dramaverhalen van milieuorganisaties die de boel vanachter hun bureau bestuderen en geregeld aandikken en onterecht negatief framen, maar die zelden of nooit op zee komen. Wij ervaren dagelijks de veranderingen die zich gedurende jaren onderwater voordoen.
Arena
Eigenlijk zou er in het visserijonderwijs voor de leerlingen die in het laatste jaar zitten een factsheet gemaakt moeten worden. Hoe omgaan met lastige vragen van journalisten? Confronterende vragen kunnen ook op verjaardagen door genodigden gesteld worden. Ik heb geen flauw idee of er aandacht aan wordt geschonken in het visserijonderwijs, maar het is zeker de moeite waard voor jongere vissers die goed voorbereid de arena betreden waarin media, ngo’s en groene politici het hoogste woord voeren. Ook al omdat opleidingen hen hiermee een hart onder de riem steken. En dat is, gelet op het feit dat de vloot onder een vergrootglas ligt, zeker geen overbodige luxe.
