In Nederland gestrande Grienden gestikt in platvis
2 min read
De in Nederland gestrande Grienden zijn gestikt in platvis, foto’s Lonneke L. IJsseldijk.
De twee in Nederland aangespoelde grienden (december 2014 en januari 2015) blijken te zijn overleden door verstikking als gevolg van een blokkade van de luchtweg na het eten van tong (platvis).
Dit blijkt uit postmortaal onderzoek aan de faculteit Diergeneeskunde (Universiteit Utrecht). De dode gestrande grienden werden op de Nederlandse kust gevonden bij de Hondsbossche Zeewering, Petten N.H. (jan. 2015) en op het Nieuw-Haamstede Strand in Zeeland (dec. 2014).
Naast de zeldzaamheid van de strandingen was de doodsoorzaak opmerkelijk genoeg bij beide dieren hetzelfde. Alle walvissen zijn zoogdieren en de luchtpijp doorkruist de slokdarm voordat deze uitkomt in het blaasgat op de kop van het dier.
Wanneer grotere vissen worden gevangen, wordt deze connectie weleens onderbroken, waarbij de walvissen een grotere prooi tot zich kunnen nemen. Ze lopen daardoor wel een risico door de luchtweg tijdelijk af te sluiten.
Bij de twee onderzochte grienden zijn de vissen vast komen te zitten in de neusholte en het blaasgat. Bij één van de dieren wees de kop van de vis in de richting van het blaasgat en 5 cm van de staart van de vis zat in de slokdarm. Daarbij zijn zowel de grienden als de tongen om te leven gekomen.
Andere bevindingen waren een matige parasitaire besmetting van de maagwand (Pholeter gastrophilus) (Trematoda, Heterophiidae) en een milde besmetting in de darm (Bolbosoma capitatum) van haakwormen.
Afwijkend dieet
Verstikking door het eten van vis in zeezoogdieren is een niet veelvoorkomend verschijnsel en bij grienden nooit eerder gerapporteerd.
Tong is ook geen primaire prooisoort voor grienden. Een griend eet voornamelijk inktvissen als zeekatten en pijlinktvissen (maar soms ook vissen als tarbot en schoolvissen als kabeljauw).
Enkele weken voor deze vondst is een groep van twintig tot veertig grienden waargenomen voor de kust van België en een week later voor de kust van Essex, Engeland. Dit maakt het waarschijnlijk dat deze dieren in de Noordzee hebben gefoerageerd, waar inktvis ontbreekt en tong een veelvoorkomende soort is. Deze afwijking van het normale dieet door het zwemmen in een onbekend en voor hen ondiep gebied, werd deze twee grienden fataal.
Nog geen maand geleden werd opnieuw een groep van tien grienden waargenomen vlakbij het havenhoofd van Scheveningen. Daarbij leek het even alsof deze dieren zouden stranden. Uiteindelijk is dit helaas ook gebeurd, een week later strandde de groep op de Franse kust waarbij zeven dieren overleden en drie dieren zijn teruggezet. Het is opvallend dat deze walvissoort weer is waargenomen in de zuidelijke Noordzee. Een goede verklaring hiervoor ontbreekt.
