Gekleurde glasalen tonen aan dat vispassage bij Halfweg werkt

Deze maanden vindt de jaarlijkse intrek plaats van de glasaal langs de Europese kust. Ook bij IJmuiden en op het Noordzeekanaal weten de jonge, doorzichtige aaltjes van niet meer dan 8 cm lang de vispassages te vinden.

Ook die naast het boezemgemaal bij Halfweg, de entree voor de Rijnlandse Boezem. Als voorbereiding op een onderzoek volgend jaar naar het aanbod van de glasaal bij IJmuiden en langs intrekpunten op het Noordzeekanaal, heeft Rijkswaterstaat op 3 mei 3000 glasalen voorzien van een kunstmatige bruine kleur en uitgezet in de Buitenhaven van IJmuiden.

Het doel hiervan is te testen of deze aaltjes kunnen worden teruggevangen bij de sluizen in IJmuiden en langs het Noordzeekanaal. De kleuring van de alen, waarvan de dieren geen last hebben, heeft plaatsgevonden door onderzoekers van Wageningen Marine Research.

Halfweg belangrijk intrekpunt

Beroepsvisser Piet Ruijter, die de monitoring van de vispassage te Halfweg uitvoert in opdracht van het hoogheemraadschap van Rijnland en Rijkswaterstaat, was al gewaarschuwd te letten op de aanwezigheid van de bruingekleurde glasaaltjes. Piet heeft de afgelopen periode zijn monitoring geïntensiveerd en vangt dagelijks grote hoeveelheden glasalen, die na te zijn geteld ter plekke weer worden losgelaten. Deze aantallen bevestigen dat de vispassage bij Halfweg een belangrijk intrekpunt voor trekvis is naar het beheergebied van Rijnland.

Migratieroutes voor aanvoer jonge vis

Woensdag 17 mei trof Piet voor het eerst gekleurde glasalen aan in zijn fuik. De alen hebben er dus ongeveer twee weken over gedaan om bij IJmuiden de zeesluizen te passeren en de ruim 16 kilometer naar boezemgemaal Halfweg te overbruggen. Het is de eerste keer dat dit soort informatie voor het Noordzeekanaal bekend wordt.

De verhouding tussen het aantal gekleurde glasalen en het aantal niet gekleurde glasalen dat bij Halfweg wordt aangetroffen geeft inzicht in de totale hoeveelheid glasaal die momenteel vanuit IJmuiden het gebied intrekt. De monitoring laat eveneens zien hoe belangrijk migratieroutes zijn voor de aanvoer van jonge vis. Alleen als die voldoende groot is, en de vissen tussen verschillende watergebieden kunnen migreren, kunnen zich gezonde en evenwichtige vispopulaties ontwikkelen.

Herstel van de aal

We tonen met onze monitorgegevens al enkele jaren aan dat deze passage cruciaal en succesvol is. De passage levert een belangrijke bijdrage in het herstel van de aal. Deze vissoort wordt momenteel in zijn voortbestaan bedreigd en de vispassage zorgt – ook voor andere soorten – dat ze kunnen migreren. Dat is waarom we dit allemaal doen.

Rijkswaterstaat West-Nederland Noord, het hoogheemraadschap van Rijnland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, waterschap Amstel, Gooi en Vecht, gemeente Amsterdam, Havenbedrijf Amsterdam en Sportvisserij Midwest Nederland werken sinds 2012 samen aan een gemeenschappelijke aanpak om vrije vismigratie mogelijk te maken. De komende jaren zullen deze partijen een grootschalige gemeenschappelijke monitoring uitvoeren waarvan de glasaalmonitoring deel uitmaakt. [Nieuwsbericht Hoogheemraadschap van Rijnland 30 mei 2017]