Uitroeiing visserij heeft grote gevolgen voor vishandel en visconsumptie
5 min read
Wilde scharrelvis en Hollandse garnalen dreigen te verdwijnen. U krijgt er verplicht insecten zoals huiskrekel, treksprinkhaan en meelworm voor terug. Science fiction, van die insecten? Vergeet het maar! De Europese Commissie vroeg markttoegang aan voor bovenstaande en drie andere insecten. In januari werd de huiskrekel al toegelaten. Die verschijnt straks als een vorm van ‘meel’ in o.a. meergranenbrood, koekjes, pasta en vleesvervangers.
Door Willem den Heijer.
WOB-PROCEDURE
Check het volledige Twitter-draadje onder van onderzoeker Mark van der Vegt (@vegtdoor) die deze keiharde feiten boven water toverde na een WOB-prodecure en die de belangrijkste feiten opsomt met bronvermelding.
VIS EN VLEES PEPERDUUR
Bereid je dus maar voor. Het duurt niet lang voordat insecten, planten en zeewier ons door de strot worden geduwd omdat vis en vlees niet meer beschikbaar of peperduur zijn geworden. Vegetarisme en veganisme zijn vervolgens voor dictatoriale ‘groene’ beleidsmakers (politici en ambtenaren, een minderheid) de ideale voedingsbron om aan te boren en te exploiteren.
Over smaak valt te twisten, zou je zeggen. Maar die vlieger gaat niet op. Die nieuwe voedingsbronnen worden ons opgelegd, blijkt o.a. uit de research van Van der Vegt.
TONG EN SCHOL
Visserij op Noordzeevis en garnalen is genomineerd goeddeels te verdwijnen. De consumptie van Noordzeevis moet er op hoofdlijnen aan geloven. Het is niet anders.
Nederland is lid van de EU en de Nederlandse vloot boomkorkotters voorzien dus niet alleen ons land van de nodige Noordzeevis. Italianen en Zwitsers zijn verzot op onze schol en tong. Niet voor niks is ruim 90 procent van wat de Nederlandse boomkorvloot vangt en aan wal brengt, bestemd voor export naar vooral EU-lidstaten in Zuid-Europa. Sommigen durven dan te roepen dat de vloot te groot is om de eigen bevolking te voeden. Datzelfde zeggen die lui ook over de boeren. Zo van; we hebben die grote boerderijen niet nodig met stallen die vol zitten met varkens en kippen. Waarmee ze eigenlijk zeggen: stop met exporteren en laat ze in de andere EU-lidstaten zelf de broek maar ophouden.
LEKKER VER
Maar waar is dan die Europese gedachte? Eén Europa toch? We worden geacht wereldburgers te zijn. Op scholen wordt dat bij de leerlingen erin gepompt. Grote projecten over kosmopolitisch en inclusief denken en acteren, zijn erg populair in het voortgezet onderwijs. Reizen naar die landen waar een uitwisselingsprogramma mee opgestart is. Video-conferences met leerlingen in een Indiase miljoenenstad. Nou, daar word je wijs van hoor. Spreid je vleugels uit na je studie. Lekker zo ver mogelijk vliegen en ondertussen de ouderen wijzen op het feit dat de planeet ten onder gaat aan extreme reisgedrag.
Hypocrieter kun je het niet bedenken. Ik kan erover oordelen, want ik heb vier jaar aardrijkskunde gedoceerd en ben in het kader van een uitwisselingsproject in Mumbai geweest. Alsof een reisje in eigen land naar Groningen of Limburg te min is.
NOG STEEDS NIET LEEG
Nee, we moeten stoppen met exporteren van wat we in Nederland produceren. We moeten stoppen met het vangen van vis, want milieuclubs, en in hun kielzog de media, roepen al bijna veertig jaar lang dat de Noordzee is leeggevist. Een bericht uit eind jaren negentig in het AD: Als we zo doorgaan is de Noordzee over vijfentwintig jaar leeggevist.
Dergelijke berichten verschijnen om de zoveel jaar in verschillende dagbladen. Vooralsnog is de Noordzee nog steeds niet leeg. Wel zijn schol en tong in de zuidelijke Noordzee lastiger te vangen, maar dat heeft totaal niets met overbevissing te maken maar veel meer met natuurlijke verschuivingen.
Andere soorten manifesteren zich optimaal waar schol en tong hun ‘oorspronkelijke’ woongebied hebben verlaten. Rode poon, mul, pijlinktvis en zeekat doen het hartstikke goed. Alleen lees je daar niks over in de reguliere media.
VISRUIMTE INPIKKEN
Dat leegvissen van de Noordzee is onmogelijk omdat vissers te maken hebben met quota en een uiterst scherp controlesysteem. Tegelijkertijd is de vloot de laatste decennia in omvang fiks geslonken. Niet door een gebrek aan vis, maar door doorgeschoten natuur- en milieuwetten, windmolenparken en zee reservaten die onze visruimte inpikken met als gevolg saneringsrondes, maar ook door een geringe belangstelling voor het beroep en verschuivingen van natuurlijke aard.
BOOMKORKOTTERS
Vijftien jaar geleden telde alleen al de vloot van Urk zo’n veertig boomkorkotters. De totale vloot in 2008 bestond uit 105 grote boomkorkotters en ongeveer 33 (kleinere) Eurokotters, waarvan de laatste groep het grootste deel van het jaar op tong en schol binnen de kustzone viste. In februari 2023 is de uitvarende vloot geslonken tot ongeveer 41 grote boomkorkotters en een zevental Eurokotters. Dat zevental vist al lange tijd buiten de kustzone. Van die 41 grote boomkorkotters die in februari nog in actie kwamen, is zeker nog een tiental aangemeld voor sanering.
MINDER VISAFSLAGEN
Dat betekent niet dat ze alle tien uit de vaart genomen zullen worden, want het is altijd maar afwachten of het verzoek gehonoreerd wordt en of de eigenaren alsnog besluiten om door te vissen. Maar langzaam maar zeker wordt wel duidelijk dat in de tweede helft van dit jaar ongeveer 35 grote kotters over gebleven zijn. De visafslagen gaan het nog moeilijker krijgen. Want de aanvoer zal drastisch dalen.
Wat betekent dit voor de visaanvoer?
Ik beperk me even tot schol en tong. De twee belangrijkste soorten die afkomstig zijn van de vloot boomkorkotters. Vorig jaar telde de vloot zo’n 72 boomkorkotters. In 2022 mocht de vloot ruim 35.800 ton Noordzeeschol en zo’n 11.658 ton tong vangen. De vloot zag kans om het scholquotum met ongeveer 30 procent te benutten. De benutting van tong beliep ongeveer 38 procent. Die lage benutting is het gevolg van het feit dat beide soorten zich veel minder laten zien in de zuidelijke Noordzee: het belangrijkste vangstgebied van de Nederlandse boomkorvloot. Schol trekt de
afgelopen jaren noordwestwaarts en tong volgt bijna gedwee. Niet voor niks zijn de bijvangsten van schol door Schotse schepen in hun eigen wateren sterk toegenomen.
MINDER VIS, DUURDERE VIS
Bij een vloot van ongeveer 35 boomkorkotters die zo’n 48 reizen (4 tot 5-daagse reizen) per jaar maken en een gemiddelde vangst per reis van zes ton vis per kotter noteren, zal er aan het eind van het jaar een aanvoer zijn van 10.080 ton vis. Dus alle schol, tong, tarbot, griet, schar, wijting en rog bij elkaar. Grofweg zal dat ongeveer 5.000 ton schol zijn en 2.250 ton tong. Dat impliceert een enorme daling in aanvoer van schol. Uitgaande van het scholquotum van 2022 is dat een voorspelde benutting van grofweg krap 14 procent. Dat is gigantisch. Dus Nederlandse en buitenlandse consumenten die Noordzeeschol optimaal waarderen, zullen genoegen moeten nemen met aanzienlijk minder en naar verwachting ook duurdere vis.
ZEEWIER EN INSECTEN
Evenzo geldt dat ook voor tong. Ja, zo wordt het voor de regering minder moeilijk om die insecten, planten, zeewier en andere vegetarische zooi de Europese burger door de keel te proppen. Dat de visserij op wilde vis eraan moet geloven, lijkt bij het huidige politieke gesternte onomkeerbaar. Dat boeren opzij moeten om ruimte te schepen voor woningbouw voor honderdduizenden nieuwkomers, is onderhand ook wel duidelijk.
LANDELIJKE DEMO
Hopelijk gaat bij de landelijke demonstratie op zaterdag 11 maart in Den Haag bij veel burgers de ogen open, want het is nog niet helemaal te laat. Verandert er niets in de politieke verhoudingen, dan koersen we zo op de afgrond af…
#WOBTeam – Voedsel-Transitie: ‘van vlees- vis en zuivel naar meer insekten & planten’
Onder het mom verduurzaming, beveelt het RLI rapport andere eiwitbronnen in de -Schijf van Vijf- aan
Probleem: Cultuur & Acceptatie
Oplossing: Gedragsbeinvloeding- desnoods dwang1/n pic.twitter.com/sbLB8eqzsV
— Marc van der Vegt (@VegtDoor) February 10, 2023
