Eerste vaatje Hollandse Nieuwe brengt 81.000 euro op voor de Hersenbank

Het eerste vaatje Hollandse Nieuwe, vangst 2024, is dinsdagmiddag tijdens de veiling voor € 81.000,- afgehamerd. De hoogste bieder, Goos Horeca, heeft daarmee het felbegeerde tonnetje nieuwe haring bemachtigd.

Dankzij de bijdragen van vele enthousiaste bieders is een prachtig bedrag bijeengebracht voor de Hersenbank van het Nederlands Herseninstituut. Woensdag 19 juni, is de Hollandse Nieuwe weer overal in het land te koop.

De start van het haringseizoen wordt traditioneel ingeluid met de Veiling van het eerste vaatje Hollandse Nieuwe, georganiseerd door het Nederlands Visbureau. Voorafgaand aan de veiling beoordeelde een deskundige jury de kwaliteit van de nieuwe haring. Tijdens de veiling werd er dan ook fanatiek geboden om het eerste vaatje te bemachtigen. Uiteindelijk wist Goos Horeca, met het laatste bod voordat de veilingmeester afhamerde, het haringvaatje te veroveren.

Dit jaar waren twee prominente gastsprekers toegevoegd aan het programma: hoogleraren neurobiologie Dick Swaab en neuropsychologie Erik Scherder. Zij deelden met de aanwezigen de resultaten van onderzoeken naar de positieve relatie tussen haring eten en de werking van ons brein.

Hersenonderzoek

Hersenbank-directeur Inge Huitinga is verheugd met de opbrengst van het eerste vaatje. ‘Dit initiatief helpt ons enorm om de onderzoeken naar de veranderingen in de hersenen bij hersenziekten voort te zetten en zo de vier miljoen Nederlanders met een hersenaandoening of psychische klachten een normaal, waardevol dagelijks leven te gaan geven. Door de opbrengst te gebruiken voor hersenonderzoek aan het Nederlands Herseninstituut, kunnen we dieper kijken in het menselijke brein en bijvoorbeeld ontdekken waarom vrouwen twee keer zo vaak de ziekte van Alzheimer krijgen. Wanneer we het mechanisme begrijpen, kunnen we deze vreselijke ziekten afremmen of zelfs stoppen. Wij zijn daarom enorm dankbaar voor deze bijdrage.’

Voorafgaand aan de veiling werd de haring uiteraard beoordeeld door een panel van deskundigen. Peter Koelewijn, haringexpert en sterrenchef Wilco Berends van restaurant De Nederlanden keurden de eerste nieuwe haring. Het proefpanel was zeer positief over de kwaliteit. Na afloop van de veiling kregen de bezoekers zelf de gelegenheid de eerste Hollandse Nieuwe 2024 te proeven. Naast het traditionele haring happen vanaf de staart presenteerde sterrenchef Erik Tas samen met leerlingen van het ROC Mondriaan een aantal haringamuses, geserveerd met drie andere producten die sinds jaar en dag onlosmakelijk met haring verbonden zijn: Kesbeke tafelzuren, Bols Corenwyn en champagnebier van Vuurzee.

Primeur product

Vanaf woensdag 19 juni start de verkoop van de Hollandse Nieuwe in Nederland, België en Duitsland. De startdatum van het nieuwe seizoen Hollandse Nieuwe wordt jaarlijks bepaald door de haringgroothandelaren. Dankzij het vaststellen van een eerste verkoopdag heeft de Hollandse Nieuwe als enige Nederlands levensmiddel een ‘Primeur’-status, vergelijkbaar met de jaarlijkse introductie van de Beaujolais primeur in Frankrijk.

Vakmanschap

De Hollandse Nieuwe draagt het EU-predicaat ‘Gegarandeerde Traditionele Specialiteit’ en mag uitsluitend worden gebruikt voor haring die in de periode van mei van het lopende kalenderjaar wordt gevangen en vanaf de startdatum in datzelfde kalenderjaar tot en met 30 september onder die benaming wordt verkocht. Na deze periode mag alleen nog de naam ‘maatjesharing’ worden gevoerd.

Voor de verwerking van haring tot maatje moet de haring goed vet zijn, minimaal 16%, en op traditionele wijze gekaakt en gepekeld. Het rijpingsproces resulteert in de echte nieuwe haring.

Jaarlijks wordt zo’n 25.000 ton (25 miljoen kilo) haring gebruikt voor de verwerking tot maatje. Dat zijn 180 miljoen haringen, waarvan 76 miljoen in Nederland worden gegeten. In België worden jaarlijks ongeveer 14 miljoen haringen geconsumeerd en in Duitsland, waar de haring als Holländischer Matjes zeer populair is, zo’n 90 miljoen stuks. De vangst en verwerking vindt voornamelijk plaats in Scandinavië, met belangrijke locaties in het Noorse Egersund en Kalvag en het Deense Skagen. Een klein gedeelte komt uit Schotland.