Visserij.nl

Nieuws over de beroepsvisserij

Europêche slaat alarm over ruimte op zee

3 min read

Europêche, de stem van de Europese visserijsector slaat alarm over de toenemende druk op zeegebieden door de snelle uitbreiding van offshore windparken en beschermde mariene gebieden (MPA’s).

De organisatie is blij met het nieuwe dialoog over de richtlijn maritieme ruimtelijke ordening, die wordt voorgezeten door Europees commissaris voor Visserij en Oceanen, Costas Kadis. Deze belangrijke dialoog maakt deel uit van de toezegging van de Europese Commissie om belanghebbenden te betrekken en het maritiem beleid af te stemmen op de realiteit ter plaatse in de aanloop naar het MSP-uitvoeringsverslag in maart 2026.

Europeche juicht dit initiatief toe, aangezien de Europese zeeën zich op een kritiek kruispunt bevinden“, aldus Daniel Voces, voorzitter van Europeche. ‘Terwijl de vraag naar ruimte op zee door energie, mineralen, transport, toerisme en natuurbehoud snel groeit, is visserij de enige krimpende sector van de blauwe economie. Ondanks de enorme waarde van het produceren van gezond en duurzaam voedsel, wordt de visserij steeds meer verdrongen door ruimtelijke ordening die geen effectieve garanties biedt.’

Voces benadrukte de alarmerende vooruitzichten voor de visserij en merkte op: “In het VK wordt geschat dat bijna 50% van de EEZ van het VK tegen 2050 visserijvrij zou kunnen zijn. Alles wijst erop dat vergelijkbare trends zich in alle Europese zeeën kunnen voordoen.’ Hoewel Europeche de noodzaak erkent van effectieve beschermde mariene gebieden en net-zero doelen, is de verwachte schaal van toekomstige ruimtelijke eisen ongekend – en brengt deze ernstige risico’s met zich mee voor de levensvatbaarheid van de visserijsector. Deze ‘ruimtelijke krapte’ verhoogt de kosten, creëert veiligheidsproblemen en drijft het brandstofverbruik en emissies op. ‘Ironisch genoeg maakt dit de vooruitgang die onze vloot al heeft geboekt ongedaan – de uitstoot is al met 52% verminderd sinds 1990.’

In tegenstelling tot boeren hebben vissers geen eigendomsrechten op hun productieve gebieden, waardoor ze kwetsbaar zijn. Uitsluiting van traditionele visgronden is zeer reëel en leidt tot verplaatsing van de visserij-inspanning, waardoor overconcentratie in kleinere gebieden ontstaat. Wat leidt tot vistuigconflicten, problemen met de samenstelling van de vangsten en een verhoogde druk op de lokale vispopulaties. Kleinschalige vloten met een beperkt operationeel bereik worden geconfronteerd met nog grotere gevolgen, omdat er weinig of geen alternatieven beschikbaar zijn. ‘Het motto ‘vis maar ergens anders’ ontkent simpelweg het probleem,’ aldus Voces.

Oproep aan beleidsmakers van de EU:

Europeche dringt er bij beleidsmakers op aan deze dialoog aan te grijpen en de richtlijn maritieme ruimtelijke ordening te moderniseren en opnieuw in evenwicht te brengen. De belangrijkste eisen zijn:

  • Visserij en voedselsoevereiniteit behandelen als een prioriteit en een hoger openbaar belang, vergelijkbaar met hernieuwbare energie in het kader van de wet inzake natuurherstel.
  • Zorgen voor verplichte vroegtijdige en zinvolle deelname van belanghebbenden in de visserijsector bij alle plannings- en besluitvormingsprocessen.
  • Gelijke milieucontroles toepassen in alle sectoren van de blauwe economie door middel van een ecosysteemgerichte benadering.
  • Integreer robuuste beoordelingen van verplaatsing, cumulatieve effecten en afwegingen.
  • Bescherming van traditionele visgronden met robuuste effectbeoordelingen en waarborgen.
  • Toepassingsgebiedssluitingen en mogelijke uitsluitingen van visserijen per geval
  • Invoering van bufferzones op basis van vistuig rond offshore windparken en beschermde mariene gebieden om de sociaaleconomische gevolgen voor de visserij te verminderen.
  • Bevordering van echte coëxistentie en co-locatie van offshore windenergie, -behoud en -visserij door regelgeving op elkaar af te stemmen, barrières weg te nemen, de ontwikkeling van ‘blue skills’ en technologische samenwerking te bevorderen.
  • Ontwerp van concrete mitigatiemaatregelen en financiële steun voor getroffen vissers.
  • Versterking van grensoverschrijdende samenwerking.
  • Prioriteit geven aan minder ruimte-intensieve technologieën, zoals getijden- en golfenergie, die lagere milieueffecten hebben en beter samengaan met de visserij.

“Visserij is geen obstakel voor de strategische doelstellingen van de EU, het is een bondgenoot,” aldus Voces. ‘We moeten het huidige traject van uitsluiting vervangen door een nieuw model van positief samenwerken.’

Volgende stappen

Zoals aangekondigd in het EU-oceaanpact is de Commissie van plan de bestaande richtlijn maritieme ruimtelijke ordening tegen 2027 te herzien en het potentieel van de oceaan voor de veerkracht, voedselsoevereiniteit, energievoorziening, veiligheid en concurrentievermogen van Europa te benutten. Het zal ook de samenwerking met internationale initiatieven versterken, met name door meer sector overschrijdende coördinatie en door een beter georganiseerde benadering. De Commissie is ook van plan de procedures te vereenvoudigen en de administratieve lasten te verminderen.

Lees hier het originele bericht van Europêche.